Multipl Miyeloma (MM)

Multipl miyelom, antikorların (immünoglobulinler) yapımından sorumlu olan plazma hücreleri olarak adlandırılan kemik iliğindeki beyaz kan hücrelerinde görülen bir kanser türüdür. Çoğu tıbbi terimin köken aldığı Yunanca’da "miyelo", kemik iliğindeki kan üreten hücreleri ifade eder ve "oma", bir tümör veya kanser hücreleri kitlesini ifade eder. Kötü huylu (kanserli) plazma hücresine de miyelom hücresi denir. Multip ifadesi bu hücrelerin çok sayıda olmasını ifade eder.

Miyelom Nedir ve Nerede Görülür?

Miyelom en sık kemik iliğinde, omurga, kafatası, pelvis, göğüs kafesi, omuz ve kalça kemiklerinde görülür. Genellikle el ve ayak kemikleri ile kol ve bacakların alt kısımları etkilenmez ve bu kritik alanların işlevi korunur.

Miyelom, hem bir tümör hem de bir kemik kaybı alanı olarak görünebilir. Her iki durumda da buna "lezyon" denir. Miyelomun neden olduğu kemik kaybı alanları "litik lezyonlar" olarak adlandırılır.

Multipl Miyelomun Sebepleri Nedir?

Toksik kimyasallara, atomik radyasyona, bağışıklık sistemine müdahale eden ve kansere neden olan virüslerle enfeksiyona maruz kalma, miyelomun nedenleri veya tetikleyicileri olarak tespit edilmiştir.

Bugüne kadar bu risk açısından tanımlananlar arasında toksik kimyasallar benzen, tarım kimyasalları, solvetler, temizlik ürünleri sayılabilir.

Bunlar ek olarak HIV, hepatit, herpes virüsleri de potansiyel tetikleyiciler olarak tanımlanmıştır.

Miyelom tanılarının yaklaşık %5 - %7'sinin, yakın akrabalarında miyelom tanısı almış kişilerde görüldüğü tespit edilmiştir.

Multiple Miyelom'lu bir aile üyesi (anne, baba, erkek kardeş, kız kardeş) bulunuyorsa, kalıcı tıbbi kayıtlarda olması için bu durumun doktor ile konuşulması ihmal edilmemelidir. Böylelikle doktor daha sonra erken belirti ve belirtilerden daha fazla haberdar olabilir ve gerekirse bazı testler isteyebilir.

Semptom ve Bulgular

Hastaların %70'inde multipl miyelomun en yaygın semptomları arasında sırt ağrısı, kemik ağrısı, yorgunluk, tekrarlayan veya kalıcı enfeksiyonlar bulunmaktadır. Aşağıdaki olası semptomlardan herhangi biri yaşanıyorsa, doktora başvurulmalıdır.

  • Kalıcı veya kötüleşen yorgunluk
  • Tekrarlayan açıklanamayan enfeksiyonlar (pnömoni, sinüs enfeksiyonu veya idrar yolu enfeksiyonu gibi)
  • Sırt ağrısı veya kalıcı veya tekrarlayan herhangi bir kemik ağrısı
  • El, kol ve bacaklarda şişmeler
  • Nefes darlığı

Referans:

1.  Do You Have Myeloma?, International Myeloma Foundation (https://www.myeloma.org/newly-diagnosed/do-you-have-myeloma) Access Date: Jan 06th, 2021